Κυριακή 14 Σεπτεμβρίου 2008

Ο καπιταλισμός ανάβει φωτιές στον Καύκασο για ακόμη μια φορά

Μαδρίτη, Αύγουστος 2008

 

Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας (Μαρξιστικό-Λενινιστικό)
Γραμματεία της Κεντρικής Επιτροπής

Ακόμη μια φορά η περιοχή του Καυκάσου γίνεται πεδίο αντιπαράθεση μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων.

Σε πολλές περιπτώσεις, το Κόμμα μας έχει αναφερθεί στην προσπάθεια του Αμερικάνικου ιμπεριαλισμού να δημιουργήσει ένα κλοιό γύρω από τη Ρωσία: η πρόσφατα συναφθείσα συμφωνία με την Πολωνία και την Τσεχία για την δημιουργία αντιπυραυλικής ασπίδας στην περιοχή, όπως επίσης και οι, μέχρι τώρα αναποτελεσματικές, προσπάθειες για την ένταξη της Ουκρανίας και της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ, είναι ξεκάθαρα παραδείγματα αυτή της ταχτικής.

Στην περίπτωση αυτή, τουλάχιστον με την συγκατάθεση των ΗΠΑ, ο Γεωργιανός τους σύμμαχος, ο μαφιόζος Μιχαήλ Σαακσβίλι, προετοίμασε την σφαγή της Νότιας Οσετίας (η οποία είναι υπέρ της ένταξης της στη Ρωσία), μια επίθεση η οποία ήταν ταυτόχρονα μια προειδοποίηση στην εξίσου εξεγερμένη περιοχή της Αμπχαζίας. Η ρωσική αντίδραση, στην υπεράσπιση των δυο ειρηνευτικών δυνάμεων της που σταθμεύουν εκεί, καθώς και των πολιτών της στην Οσετία, δεν άργησε πολύ και ήταν δυναμικότερη από το αναμενόμενο, γεγονός που οδήγησε στην καταστροφή των βασικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων σε διάφορες πόλεις της Γεωργίας, σε μια σκληρή αντεπίθεση.

Φυσικά, αλληλοσυγκρουόμενες ανακοινώσεις έχουν εκδοθεί από τις δυο μεριές, που αφορούν τόσο στις επιθέσεις κατά του άμαχου πληθυσμού και των μη στρατιωτικών υποδομών, καθώς και στη χρήση απαγορευμένων όπλων. Ωστόσο, πρέπει να υπογραμμίσουμε τον επαίσχυντο ρόλο του Δυτικού τύπου, ο οποίος υποστήριξε θρασύτητα την εκδοχή της Ουάσινγκτον και που αναπτύχθηκε σταδιακά από τις ΗΠΑ, κρύβοντας συστηματικά την ευθύνη της Γεωργίας στην αρχή της σύγκρουσης και που υπερβαίνει ακόμα και τη θέση των ηγετών της ΕΕ, που γρήγορα αλλά με «φιλικό» τρόπο εργάστηκαν για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των αντιπάλων μεριών, έχοντας επίγνωση του τι διακυβεύονταν.

Η επιθετικότητα για την ώρα είναι σε ύφεση, με μια ισορροπία,  στην οποία οι ΗΠΑ (με την υποστήριξη της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου) προσπαθεί να επιστρέψει στις συμφωνίες για την κατάπαυση του πυρός, ενώ οι Ρώσοι έχουν αναστείλει τη συνεργασία τους με το ΝΑΤΟ , αύξησε την περιοχή που ελέγχεται από τα στρατεύματά της στη Γεωργία και άνοιξε το "κουτί της Πανδώρας" για το μελλοντικό καθεστώς της Νότιας Οσετίας και της Αμπχαζίας. Με το μπλοκάρισμα κάθε πιθανής επίλυσης στα πλαίσια του ΟΗΕ, το άμεσο αποτέλεσμα του τυχοδιωκτισμού του Σαακσβίλι είναι η επισφαλής ισορροπία, γεμάτη με τις αβεβαιότητες για το μέλλον της χώρας του και, βέβαια, του πληθυσμού της.
Ωστόσο, το βασικό σημείο της σύγκρουσης δεν είναι μόνο πολιτικό. Όπως δήλωσε ο Μεντβέντεφ «ποτέ δεν θα αφήσουμε κανέναν να σκοτώσει τους πολίτες μας, τους στρατιώτες και τους αξιωματικούς της ειρηνευτικής μας δύναμης ατιμώρητο. Η Ρωσία έχει οικονομικές, πολιτικές και στρατιωτικές δυνατότητες για αυτό». Σε υλοποίηση αυτής της δήλωσης, η Ρωσία σαν απάντηση εξέφρασε κάτι περισσότερο από την οργή της για τη Δυτική πολιτική στο Κοσσυφοπέδιο, και για την επέκταση του ΝΑΤΟ. Η Ρωσία έχει δείξει ότι είναι σε θέση να αρχίσει να ανακτά την επιρροή της και να παρέμβει αποτελεσματικά στη διαμόρφωση της διεθνούς πολιτικής, για τα τρία μέτωπα που αναφέραμε.

Είναι σαφές ότι αυτή ήταν μια πολιτική και διπλωματική νίκη της Μόσχας έναντι της Ουάσιγκτον: «έδειρε» το γεωργιανό μαφιόζο - σύμμαχος των ΗΠΑ, έχει ανοίξει το δρόμο για την ανεξαρτησία της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας, υπό την εποπτεία της, πριν από την είσοδο της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ και απάντησε δυναμικά τις ΗΠΑ για το χαστούκι που δέχτηκε στο Κοσσυφοπέδιο, αφήνοντας τον Μπους χωρίς επιχειρήματα σχετικά με την μελλοντική ανεξαρτησία των δύο αυτών περιοχών. Όσο για την ΕΕ, η διάσταση των απόψεων που ήδη επέλθει κατά τη Σύνοδο Κορυφής του Βουκουρεστίου σχετικά με τη Ρωσία έχει παγιωθεί. Αν και το Ηνωμένο Βασίλειο, στη Γαλλία οι Δημοκρατίες της Βαλτικής και η Πολωνία έχουν ευθυγραμμιστεί με τις ΗΠΑ, η Κοντολίζα Ράις δεν μπορούσε να επιβάλει την αμερικάνικη σκέψη κατά την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου του ΝΑΤΟ, που εγκαλέστηκε στις Αυγούστου 19 μετά από απαίτηση των ΗΠΑ για «να μπει η Ρωσία στη θέση της». Η Συμμαχία δεν έκανε δεκτή την πρόταση του Μπους για τη χαλάρωση των δεσμών της με τη Ρωσία, δεν ήταν πρόθυμη να επιταχύνει την ενσωμάτωση της Γεωργίας, που είναι ο στόχος που επιδίωκαν οι ΗΠΑ, ως αποτέλεσμα της σύρραξης.

Σε στρατιωτικό επίπεδο, η σύγκρουση στη Γεωργία μπορεί να σχετίζεται με την πάλη που διεξάγουν οι ΗΠΑ και η Ρωσία, με τη σαφή υπεροχή του πρώτου, αλλά στην οποία η Ρωσία ετοιμάζεται να δυναμώσει τις θέσεις του: εκτός από τη στρατιωτική συνεργασία με την Λευκορωσία, η Μόσχα προσπαθεί να ανανεώσει τη στρατιωτική της παρουσία στην Κούβα, όπως ανακοινώθηκε μόλις λίγες ημέρες πριν από τις γεωργιανές επίθεση κατά της Νότιας Οσετίας. Μ’ αυτό, οι Ρώσοι «έκαναν την κίνησή του» υπό την πίεση των ΗΠΑ που χρησιμοποιούν την αντιπυραυλική ασπίδα στην Πολωνία. Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ δήλωσε επίσης ότι «θα πρέπει να αντιδράσουμε, και όχι μόνο με διπλωματικές διαμαρτυρίες». Η επίδειξη ισχύος στη Γεωργίας απέναντι στην επιθετικότητα του Σαακσβίλι, ως εκ τούτου, μπορεί να είναι μια προειδοποίηση για το τι η Ρωσία δεν θα ανεχθεί στο μέλλον.

Αλλά η Λυδία λίθος, το ενοποιητικό στοιχείο όλων αυτών των αντιφάσεων είναι αναμφίβολα το οικονομικό. Το ψήφισμα με το οποίο η Ρωσία έχει αντιμετωπίσει την κρίση, προχωρώντας πέρα από την εξασφάλιση της πολιτών της στην Οσετία, έχει το ίδιο βαθιές αιτίες, όπως η στάση των ευρωπαίων συμμάχων της Ουάσινγκτον: τα οικονομικά συμφέροντα. Η Ρωσία, η οποία επεκτείνει την οικονομική της επιρροή σε ολόκληρο τον κόσμο χάρη σε εμπορικές συμφωνίες και επενδύσεις, παράγει το ένα τρίτο του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος με τα κέρδη της από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, τα οποία αγοράζονται κατά κύριο λόγο από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στην πραγματικότητα, οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ της Ρωσίας και της ΕΕ είναι περίπου επτά φορές μεγαλύτερες από εκείνες μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ. Τα στοιχεία αυτά εξηγούν τη σχετική ηρεμία που έχει επέλθει στις σχέσεις των Ευρωπαίων και των Ρώσων με τις τελευταίες εβδομάδες, κυρίως στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ σε σχέση με τις ΗΠΑ. Εκτός αυτού, οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να εξετάσουν ευνοϊκά για την πτώση του ενός στοιχείου όπως  ο Σαακσβίλι, που δεν είναι ευνοϊκό για τις επιχειρήσεις τους, και, μαζί του, την απώλεια της επιρροής των ΗΠΑ στον Καύκασο, γεγονός που περιπλέκει την σχέσεις μεταξύ της Ρωσίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ωστόσο, η στρατηγική σημασία της Ρωσίας για τη μεταφορά των υδρογονανθράκων, τόσο των δικών τους όσο και αυτών που προέρχονται από την περιοχή της Κασπίας, έχει μειωθεί από τη δημιουργία, το 2005, του αγωγού πετρελαίου BTC [Μπακού-Τιφλίδα-Τσεϊχάν], που συνδέει το Αζερμπαϊτζάν με την Τουρκία , και ο οποίος διέρχεται από τη Γεωργία. Επί του παρόντος, πέραν τούτου, χώρες όπως το Τουρκμενιστάν, το Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν μάλλον προσπαθούν να ξεφύγουν από την εξάρτηση από τους αγωγούς φυσικού αερίου της Ρωσία, που κλίνει προς την Τουρκία (μέσω της Αρμενίας), μια χώρα που προσπαθεί να θέσει τέλος στο μονοπωλιακό καθεστώς της Gazprom, ως το μόνο αγοραστή αερίου της Κεντρικής Ασίας, με την έγκριση του Ισραήλ. Χωρίς αμφιβολία, η εμβάθυνση της αστάθειας στη Γεωργία συμβάλλει στο να γίνει η μεταφορά των υδρογονανθράκων μέσω του BTC λιγότερο ελκυστική, και χρησιμεύει για να δείξει στην ΕΕ (και τις εταιρείες πετρελαίου και στους μετόχους του BTC) ότι η καλύτερη επιλογή είναι η Ρωσία. Όπως δήλωσε ο Κωνσταντίν Σιμόνοβ, Γενικός Διευθυντής Ενέργειας του Ρωσικού Εθνικού Ταμείου Ασφαλείας: «Η κατάσταση αυτή αυξάνει την ελκυστικότητα των ρωσικών δρομολόγιων για την προμήθεια ενεργειακών πόρων στην Ευρώπη». Έτσι ο πόλεμος στη Γεωργία θα είχε ως αποτέλεσμα, είτε συνειδητά ή μη, την οριστική αποθάρρυνση της Ευρώπης από τη χρήση του διαδρόμου από την Κασπία Θάλασσα και την Κεντρική Ασία μέσω του Αζερμπαϊτζάν, της Τουρκίας και της Γεωργίας. Επιπλέον, η ρωσική επίδειξη μπορεί να χρησιμεύσει ως «οδηγίες προς ναυτιλλόμενους», που απευθύνονται σε άλλες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της περιοχής να διατηρήσει τους οικονομικούς και πολιτικούς δεσμούς με τη Μόσχα, μετά από χρόνια αμερικανική διείσδυση.

Τέλος, χωρίς να ξεχνάμε ότι η αιτία της σύγκρουσης ήταν η επιθετικότητα από το Γεωργιανό εθνικιστικό κράτος, που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ, δεν μπορούμε να ξεχνάμε ότι στη βάση του προβλήματος είναι οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, ο αγώνας για την πρόσβαση και τον έλεγχο των στρατηγικών ζωνών για την εξόρυξη και τη μεταφορά των υδρογονανθράκων. Και αυτός είναι ο θεμελιώδης λόγος, όχι μόνο για την πίεση και την επιθετικότητα των ΗΠΑ και των κύριων συμμάχων τους κατά της Ρωσίας, αλλά για τις προσπάθειες της τελευταίας να απαντήσει στις επιθέσεις και για την οικοδόμηση νέων συμμαχιών.

Για την αυτοδιάθεση των Λαών και ενάντια στην καπιταλιστική λεηλασία

Έξω οι ιμπεριαλιστές από τον Καύκασο

Δεν υπάρχουν σχόλια: