Κυριακή 6 Νοεμβρίου 2016

M. Sayers και A.E. Kahn: Η Μεγάλη Συνομωσία Ενάντια στη Ρωσία (αποσπάσματα)

Τρότσκι - ρώσοι τροτσκιστές: προδότες της επανάστασης και της πατρίδας τους σε συνεργασία με τους γερμανούς ναζι-φασιστες


Αποσπάσματα από το βιβλίο :
Η Μεγάλη Συνομωσία Ενάντια στη Ρωσία
των Michael Sayers και Albert E. Kahn

Εκδόσεις : Collet's Holdings Ltd., London


Σημείωση των συγγραφέων :
Κανένα από τα γεγονότα ή τους διαλόγους του βιβλίου «Η Μεγάλη Συνομωσία Ενάντια στη Ρωσία» δεν εφευρέθηκε από τους συγγραφείς. Το υλικό  πάρθηκε από διάφορες πηγές εγγράφων οι οποίες αναγράφονται στο κείμενο ή στις Βιβλιογραφικές σημειώσεις.

Απόσπασμα από τις «Βιβλιογραφικές σημειώσεις»:
Στη διάρκεια της προετοιμασίας του βιβλίου, οι συγγραφείς βασιστήκαν πάρα πολύ στα επίσημα πρακτικά του Υπουργείου  Εξωτερικών των ΗΠΑ∙ στο ηχητικό υλικό και στις εκθέσεις διαφόρων Επιτροπών του Κογκρέσου∙ σε επίσημα έγγραφα που δημοσιεύτηκαν από την Κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας∙ και στα  λέξη προς λέξη πρακτικά των ακροαματικών διαδικασιών των δικών σχετικά με κατασκοπεία, δολιοφθορά και προδοσία τα οποία συνέβησαν στη Σοβιετική Ρωσία μετά την Επανάσταση.
Κάναμε εκτεταμένη χρήση των δημοσιευμένων απομνημονευμάτων ηγετικών προσωπικοτήτων για τις οποίες γίνεται αναφορά στο βιβλίο αυτό. Όλοι οι διάλογοι έχουν αντληθεί από αυτά τα απομνημονεύματα, από τα επίσημα πρακτικά ή από άλλες πηγές τεκμηρίωσης.



ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΦΥΛΛΑ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ «ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ» :

Φύλλο 62, 15-31 Μάη 1999
M. Sayers / A. Kahn: Τρότσκι - ρώσοι τροτσκιστές: προδότες της επανάστασης και της πατρίδας τους σε συνεργασία με τους γερμανούς ναζι-φασίστες / Ένα γράμμα του Τρότσκι

Φύλλο 63, 1-15 Ιούνη 1999
M. Sayers / A. Kahn: Τρότσκι - ρώσοι τροτσκιστές: προδότες της επανάστασης και της πατρίδας τους σε συνεργασία με τους γερμανούς ναζι-φασίστες / Η πτήση στο Όσλο

Φύλλο 64, 15-30 Ιούνη 1999
M. Sayers / A. Kahn: Τρότσκι - ρώσοι τροτσκιστές: προδότες της επανάστασης και της πατρίδας τους σε συνεργασία με τους γερμανούς ναζι-φασίστες / Η ώρα της απόφασης

Φύλλο 65, 1-15 Ιούλη 1999
M. Sayers / A. Kahn: Τρότσκι - ρώσοι τροτσκιστές: προδότες της επανάστασης και της πατρίδας τους σε συνεργασία με τους γερμανούς ναζι-φασίστες / Το τέλος: Τουχασέφσκι

Φύλλο 66, 15-31 Ιούλη 1999
M. Sayers / A. Kahn: Τρότσκι - ρώσοι τροτσκιστές: προδότες της επανάστασης και της πατρίδας τους σε συνεργασία με τους γερμανούς ναζι-φασίστες / Το τέλος: Η δίκη ενάντια στο τροτσκιστικό παράλληλο κέντρο

Φύλλο 67-68, 1-31 Αυγούστου 1999
M. Sayers / A. Kahn: Τρότσκι - ρώσοι τροτσκιστές: προδότες της επανάστασης και της πατρίδας τους σε συνεργασία με τους γερμανούς ναζι-φασίστες / Το τέλος: Η δράση το Μάη

Φύλλο 69, 1-15 Σεπτέμβρη 1999
M. Sayers / A. Kahn: Τρότσκι - ρώσοι τροτσκιστές: προδότες της επανάστασης και της πατρίδας τους σε συνεργασία με τους γερμανούς ναζι-φασίστες / Το τέλος: 4. Το φινάλε




Ένα γράμμα του Τρότσκι

Το αντεπαναστατικό προδοτικό ρεύμα του τροτσκισμού έχει, όπως είναι γνωστό, προκαλέσει απ'την εμφάνισή του και προκαλεί και σήμερα μεγάλη ζημιά στο κομμουνιστικό κίνημα. Εξαιτίας της προδοσίας των χρουτσοφικών ρεβιζιονιστών και των άλλων παραλλαγών του σύγχρονου ρεβιζιονισμού παρατηρείται απ'τις αρχές της δεκαετίας του '60 μια σχετική ανάπτυξη αυτού του οπορτουνιστικού ρεύματος που επιβάλλει συστηματικότερη καταπολέμησή του.
Εκείνο όμως που δεν είναι γνωστό, είναι ότι οι τροτσκιστές, εκτός από προδότες των συμφερόντων της εργατικής τάξης, της προλεταριακής επανάστασης και του σοσιαλισμού-κομμουνισμού είναι και προδότες της πατρίδας τους - εννοώντας εδώ τον ίδιο τον Τρότσκι και τους ρώσους τροτσκιστές - αφού πριν και κατά τη διάρκεια του πολέμου υπέγραψαν με τους γερμανούς ναζιφασίστες συμφωνίες παράδοσης εδαφών της Σοβιετικής Ένωσης στη ιμπεριαλιστική Γερμανία και είχαν τεθεί στην υπηρεσία και τις διαταγές των χιτλερικών στρατευμάτων.
Η αναδημοσίευση των παρακάτω αποσπασμάτων των δυο αμερικανών ιστορικών φωτίζει αυτή ακριβώς τη σκοτεινή πλευρά της προδοτικής τους δράσης.

****

Στα τέλη του 1935, όταν ήδη ο μελλοντικός πόλεμος έριχνε μαύρα σύννεφα πάνω στη νη, έφτασε στη Μόσχα ένας ειδικός απεσταλμένος του Τρότσκι, που μετέφερε ένα γράμμα στον Καρλ Ράντεκ. Αυτή η από καιρό λαχταριστά αναμενόμενη είδηση ήρθε από τη Νορβηγία.[1]
Ο Ράντεκ άνοιξε το φάκελο, από τον οποίο βγήκαν 8 λεπτά φύλλα αγγλικής προέλευσης χαρτιού αλληλογραφίας. Άρχισε να διαβάζει με μεγάλο ενδιαφέρον. Η έκθεση περιείχε όλες τις λεπτομέρειες μιας μυστικής συμφωνίας που ο Τρότσκι θα έκλεινε στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα με τη γερμανική και την ιαπωνική κυβέρνηση.
Μετά από μια εισαγωγή, που αναφέρονταν στη «νίκη του γερμανικού φασισμού» και στο άμεσο επικείμενο ξέσπασμα ενός «διεθνούς πολέμου», ο Τρότσκι προχωρούσε στο ειδικό θέμα του γράμματος:
«Η άνοδος μας στην εξουσία μπορεί να επιτευχθεί με δυο τρόπους: η μια δυνατότητα είναι η κατάληψη της εξουσίας πριν τον πόλεμο, σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή θα αναλαμβάναμε την κυβέρνηση κατά τη διάρκεια του πολέμου... Πρέπει να παραδεχθεί κανείς ότι το ζήτημα της εξουσίας για το Μπλοκ θα αποκτήσει πρακτική σημασία μετά τη στρατιωτική ήττα της ΕΣΣΔ. Γι’αυτή τη στιγμή πρέπει το Μπλοκ να προετοιμαστεί μ'όλες τις δυνάμεις του».
Από εδώ και μπρος, έγραφε ο Τρότσκι, έπρεπε να προχωρήσει η «σαμποταριστική δραστηριότητα των τροτσκιστών στην πολεμική βιομηχανία» με την άμεση «επίβλεψη της γερμανικής και ιαπωνικής στρατιωτικής διεύθυνσης». Οι τροτσκιστές δεν επιτρέπεται να πραγματοποιήσουν ούτε ένα «πρακτικό μέτρο» χωρίς την προηγούμενη έγκριση των γερμανικών και ιαπώνων συμμάχων.
Για να εξασφαλιστεί η πλήρης υποστήριξη της Γερμανίας και της Ιαπωνίας, χωρίς την οποία δεν μπορούσε «να γίνει σκέψη για κατάληψη της εξουσίας», έπρεπε το Μπλοκ των δεξιών και των τροτσκιστών να είναι έτοιμο για μεγάλης έκτασης παραχωρήσεις, και τώρα ακολουθούν λεπτομερειακά συγκεκριμένα στοιχεία για το είδος αυτών των παραχωρήσεων.
«Η Γερμανία χρειάζεται πρώτες ύλες, τρόφιμα και αγορές διάθεσης εμπορευμάτων. Θα απαιτηθεί συμμετοχή στην αξιοποίηση των μεταλλευμάτων μας, μαγγανίου και χρυσωρυχείων, των πετροχημικών μας και του φωσφορίτη. Πρέπει ένα χρονικό διάστημα να προμηθεύσουμε τη Γερμανία τρόφιμα και λίπη σε τιμές χαμηλότερες εκείνων της παγκόσμιας αγοράς. Θα εκχωρήσουμε το πετρέλαιο της Σαχαλίνης στην Ιαπωνία και στην περίπτωση ενός αμερικανο-ιαπωνικού πολέμου πρέπει να τους εξασφαλίσουμε την προμήθεια πετρελαίου. Και η Ιαπωνία απαιτεί συμμετοχή στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων χρυσού.
Δεν θα προβάλλουμε αντίσταση στην κατάληψη των παραδουνάβιων χωρών και των Βαλκανίων από τη Γερμανία και την κατοχή της Κίνας από τους Ιάπωνες... οι εδαφικές παραχωρήσεις είναι αναπόφευκτες. Θα πρέπει γα παραχωρήσουμε την παραλιακή περιοχή και την περιοχή του Αμούρ στην Ιαπωνία, την Ουκρανία στη Γερμανία».
 Έπειτα ο Τρότσκι έδινε τα χαρακτηριστικά της κυβέρνησης που θα τοποθετούνταν στη θέση της σοβιετικής κυβέρνησης.
«Η κυβέρνηση του Μπλοκ θα μπορέσει μόνο τότε να κρατηθεί στην εξουσία, όταν η κοινωνική δομή της ΕΣΣΔ θα πλησιάσει τις κοινωνικές μορφές των καπιταλιστικών χωρών.
Η συμμετοχή του γερμανικού και του ιαπωνικού κεφαλαίου στην εκμετάλλευση της ΕΣΣΔ θα γεννήσει ισχυρά καπιταλιστικά συμφέροντα στη σοβιετική περιοχή. Τα στρώματα πληθυσμού του χωριού, που έχουν αποβάλλει τον καπιταλιστικό τρόπο σκέψης και είναι δυσαρεστημένα με την κολεκτιβοποίηση της αγροτικής οικονομίας, θα αναχαιτίσουν σύνδεση μ'αυτούς τους κύκλους. Η Γερμανία και η Ιαπωνία θα απαιτήσουν μια ορισμένη χαλάρωση στις αγροτικές περιοχές. Αναπόφευκτες θα είναι οι παραχωρήσεις και η διάλυση των κολεκτιβίστικων οικονομικών μορφών και η έξοδος απ' αυτές τις κοινότητες».
Η νέα Ρωσία θα ζήσει σύντομα πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις και δραστικές αλλαγές συνόρων:
«Για δημοκρατία δεν μπορεί να γίνει λόγος. Η εργατική τάξη μετά 18 επαναστατικά χρόνια έχει ευρέως γνωστές επιθυμίες. Ένα τμήμα αυτής της εργατικής τάξης θα ξανασταλεί σε ιδιωτικές φάμπρικες και κρατικές επιχειρήσεις, οι οποίες κάτω από τους πιο δύσκολους όρους θα πρέπει να μπουν στον ανταγωνισμό με το ξένο κεφάλαιο. Αυτό σημαίνει, ότι το βιοτικό επίπεδο της εργατικής τάξης θα χειροτερέψει αισθητά. Στην ύπαιθρο θα ξεσπάσουν εκ νέου συγκρούσεις μεταξύ φτωχών και μεσαίων αγροτών και των κουλάκων. Για να κρατηθούμε στην εξουσία, χρειαζόμαστε μια ισχυρή κυβέρνηση αδιάφορο ποιας μορφής θα είναι».
Ο Ράντεκ διάβασε το γράμμα του Τρότσκι με ανάμικτα αισθήματα. Αργότερα είπε: «Τη νύχτα σκέφθηκα ακόμα μια φορά όλες αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές... Παρόλο που οι προτάσεις του Τρότσκι περιείχαν μόνο ήδη γνωστά στοιχεία, που έγινε ξεκάθαρο, ότι με τις φαντασίες του είχε φθάσει σ'ένα σημείο, που ξεπερνούσε κάθε όριο... είχαμε παύσει να είμαστε κύριοι των αποφάσεών μας».
Το άλλο πρωί γνώρισε το περιεχόμενο του γράμματος στον Πιατάκοβ. «Είναι οπωσδήποτε απαραίτητο να έχουμε μια συνάντηση με τον Τρότσκι», είπε ο Πιατάκοβ. Ο ίδιος είχε σκεφθεί να κάνει με επίσημη αποστολή ένα ταξίδι στο εξωτερικό, που για μερικές μέρες θα τον έφερνε στο Βερολίνο. Παρακάλεσε τον Ράντεκ να ενημερώσει με τον πιο σίγουρο δρόμο τον Τρότσκι για αυτά τα ταξιδιωτικά σχέδια και να του προτείνει μια ταχεία συνάντηση στο Βερολίνο.





Η πτήση στο Όσλο

Ο Πιατάκοφ έφτασε στο Βερολίνο στις 10 Δεκέμβρη του 1935. Το μήνυμα του Ράντεκ έφτασε εγκαίρως στον Τρότσκι. Τον Πιατάκοφ παρέλαβε ένας σύνδεσμος, ο τροτσκιστής Ντιμίτρι  Μπουχάρτσεβ. Ο Μπουχάρτσεβ ήταν ανταποκριτής της «Ισβέστια» στο Βερολίνο. Ανακοίνωσε στον Πιατάκοφ ότι θα πληροφορηθεί για τον Τρότσκι από κάποιον Στίρνερ. Εξηγώντας του συμπληρωματικά πρόσθεσε, ότι ο Στίρνερ είναι ο «σύνδεσμος» του Τρότσκι στο Βερολίνο. [2]
Ο Στίρνερ περίμενε τον Πιατάκοφ και τον Μπουχάρτσεβ σ'ένα απόμερο μέρος des Τιergartens παρέδωσε στον Πιατάκοφ ένα μικρό σημείωμα, στο οποίο ο Τρότσκι είχε γράψει τις παρακάτω λέξεις: «J.L (είναι τα αρχικά του ονόματος Πιατάκοφ), ο κομιστής είναι απόλυτα έμπιστος».
Οι προφορικές ανακοινώσεις του Στίρνερ ήταν επίσης σύντομες. Ο Τρότσκι αποδίδει μεγάλη αξία να δει τον Πιατάκοφ και τον έχει εξουσιοδοτήσει να πράξει όλα τα αναγκαία γι'αυτό. Ρώτησε αν ο Πιατάκοφ είναι έτοιμος να ταξιδέψει αεροπορικώς στο Όσλο.
Ο Πιατάκοφ γνώριζε φυσικά, πόσο εύκολο ήταν να εκτεθεί μ'ένα τέτοιο ταξίδι. Αλλά τώρα είχε αποφασίσει να συναντηθεί σε κάθε περίπτωση με τον Τρότσκι. Δήλωσε ότι είναι σύμφωνος, και ο Στίρνερ τον κάλεσε το επόμενο πρωί να παρουσιασθεί στο αεροδρόμιο του Tempelhofer.
Όταν ο Πιατάκοφ αναφέρθηκε στο ζήτημα του διαβατηρίου, ο Στίρνερ απάντησε: «Αφήστε να το φροντίσω εγώ. Έχω τις γνωριμίες μου στο Βερολίνο».
Το επόμενο πρωί ο Πιατάκοφ βρίσκεται στη συμφωνημένη ώρα στο αεροδρόμιο του Tempelhofer. Ο Στίρνερ τον περίμενε στην είσοδο. Κάλεσε τον Πιατάκοφ να τον ακολουθήσει. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής προς την πίστα του αεροδρομίου, ο Στίρνερ του έδειξε το διαβατήριο που είχε γι’αυτόν προμηθευτεί: είχε εκδοθεί από την εθνικό-σοσιαλιστική γερμανική κυβέρνηση.
Το αεροπλάνο ήταν έτοιμο να πετάξει.
Το απόγευμα προσγειώθηκαν σ' ένα αεροδρόμιο κοντά στο Όσλο. Μετά από διαδρομή μισής ώρας με αυτοκίνητο έφθασαν σ'ένα προάστιο της νορβηγικής πρωτεύουσας. Το αυτοκίνητο σταμάτησε μπροστά από ένα μικρό σπίτι, στο οποίο ο Τρότσκι περίμενε τον παλιό του φίλο.
Τα χρόνια της εξορίας και της πίκρας είχαν πολύ αλλάξει τον άντρα, στο πρόσωπο του οποίου ο Πιατάκοφ έβλεπε τον ηγέτη του. Ο Τρότσκι έδειχνε παραγερασμένος για την ηλικία του. Στέκονταν άσχημα, τα μαλλιά και τα γένια του ήταν γκρίζα. Η σκληράδα του βλέμματος του άγγιζε τα όρια δαιμονικής εμφάνισης.
Ανταλλάχτηκαν λίγες χαιρετιστήριες λέξεις και ο Τρότσκι έδωσε εντολή να μείνει μόνος του με τον Πιατάκοφ. Η συνομιλία που άρχισε μεταξύ τους κράτησε δυο ώρες.
Ο Πιατάκοφ άρχισε με μια έκθεση της κατάστασης στη Σοβιετική Ένωση. Ο Τρότσκι τον διέκοπτε συνεχώς με οξείες και σαρκαστικές παρατηρήσεις.
Κατηγόρησε τον Πιατάκοφ και τους σοβιετικούς οπαδούς του, ότι πολύ μιλούσαν και πολύ λίγα έκαναν. Αγανακτισμένος σημείωσε: «Χρησιμοποιείτε φυσικά πολύ, πάρα πολύ χρόνο για συζήτηση των διεθνών προβλημάτων, θα κάνατε καλύτερα αν ενδιαφερόσασταν για τις δικές σας υποθέσεις, τις οποίες άσχημα προωθείτε! Τα διεθνή ζητήματα τα γνωρίζω καλύτερα από σας!»
Ο Τρότσκι έκφρασε εκ νέου την πεποίθησή του, ότι η κατάρρευση του σταλινικού κράτους είναι αναπόφευκτη. Ο φασισμός δεν θα επιτρέψει μια παραπέρα ανάπτυξη της σοβιετικής εξουσίας.
Οι ρώσοι τροτσκιστές βρίσκονται μπροστά στην εκλογή, να χαθούν με «τα συντρίμμια του σταλινικού κράτους» ή να καταβάλλουν αμέσως μεγάλες προσπάθειες συγκεντρώνοντας τις δυνάμεις τους για την ανατροπή της κυβέρνησης του καθεστώτος Στάλιν. Σ'αυτή την αποφασιστική πάλη πρέπει να δεχτούν χωρίς δισταγμό την καθοδήγηση και τη βοήθεια της γερμανικής και ιαπωνικής στρατιωτικής διοίκησης.
Ο Τρότσκι πρόσθεσε επιπλέον πως μια στρατιωτική σύγκρουση ανάμεσα στη Σοβιετική Ένωση και τις φασιστικές δυνάμεις είναι αναπόφευκτη. Και αυτή η σύγκρουση δεν θα επακολουθήσει στο μακρινό μέλλον, αλλά σύντομα - πολύ σύντομα. Ο χρόνος έναρξης του πολέμου έχει ήδη «καθοριστεί», είπε ο Τρότσκι, «και μάλιστα για το 1937».
Ο Πιατάκοφ γνώριζε πολύ καλά, ότι ο ισχυρισμός αυτός δεν ήταν φανταστικός. Κατόπιν ο Τρότσκι τον πληροφορεί για τις μακρόχρονες διαπραγματεύσεις με τον Χες, αναπληρωτή του ηγέτη του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, αποτέλεσμα των οποίων ήταν μια συμφωνία, «μια απόλυτα δεσμευτική συμφωνία», ανάμεσα σ'αυτόν και την κυβέρνηση του τρίτου Ράιχ. Οι ναζί είχαν ήδη εκδηλώσει την προθυμία τους, να βοηθήσουν τους τροτσκιστές στη Σοβιετική Ένωση να ανέλθουν στην εξουσία.
«Αυτή τη φιλική σχέση», είπε ο Τρότσκι, «δεν πρέπει φυσικά να την εκλάβει κανείς σαν απόδειξη ιδιαίτερων συμπαθειών προς τους τροτσκιστές. Ανταποκρίνεται εντελώς απλά στα πραγματικά συμφέροντα των φασιστών και καθορίζεται από τις υποσχέσεις που δόθηκαν από μας».
Η συμφωνία, που έκλεισε ο Τρότσκι με τους Ναζί, περιείχε 5 ρητούς όρους. Σαν ανταμοιβή για τη βοήθεια, που θα έδινε η Γερμανία στον αγώνα των τροτσκιστών για να ανέλθουν στην εξουσία στη Σοβιετική Ένωση, ο Τρότσκι είχε υποχρεωθεί:
1.       να κρατάει μια αρχικά φιλική στάση απέναντι στη γερμανική κυβέρνηση και να συνεργάζεται με τη Γερμανία σ'όλα τα σπουδαία διεθνή ζητήματα,
2.       να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις (Ουκρανία),
3.       να διευκολύνει τη λειτουργία επιχειρήσεων στην ΕΣΣΔ, μέσω εκχωρήσεων (ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο), οι οποίες θα ήταν αναγκαίο συμπλήρωμα της γερμανικής οικονομίας (σιδηρομεταλλεύματα, μαγγάνιο, πετρέλαιο, χρυσό, ξύλο, κλπ.),
4.       να δημιουργήσει ευνοϊκούς όρους εργασίας στην ΕΣΣΔ για τις γερμανικές ιδιωτικές επιχειρήσεις,
5.       σε περίπτωση πολέμου να αναπτυχθεί έντονη σαμποταριστική δραστηριότητα στην πολεμική Βιομηχανία και το μέτωπο, η οποία θα γίνει στη βάση κατευθυντήριων γραμμών κοινά επεξεργασμένων από τη γερμανική στρατιωτική διοίκηση και τον Τρότσκι.
Ο Πιατάκοφ φρονούσε ότι θα είναι δύσκολο να εξηγηθεί η αναγκαιότητα μιας τέτοιας έκτασης συμφωνίας με τους Ναζί στα μεσαίου επιπέδου μέλη του Μπλοκ των δεξιών και τροτσκιστών. «Είναι περιττό να παρουσιάσει κανείς στα μεμονωμένα μέλη του Μπλοκ προγραμματικά ζητήματα μ’όλες τις συνέπειές τους», ανταπάντησε ανυπόμονα ο Τρότσκι. «Θα τους προκαλούσε μόνο ανησυχία».
Η οργάνωση ως σύνολο δεν χρειάζεται να πληροφορηθεί τίποτε σχετικά με τις λεπτομέρειες της συμφωνίας που επιτεύχθηκε με τις φασιστικές δυνάμεις. «Δεν είναι ούτε δίκαιο ούτε σκόπιμο να γνωστοποιηθεί αυτή η συμφωνία πλατιά ή επίσης σ’ένα μεγάλο αριθμό τροτσκιστών» είπε ο Τρότσκι. «Προς το παρόν επιτρέπεται μόνο μια εντελώς μικρή ομάδα επιλεγμένων ανθρώπων να πληροφορηθεί γι’αυτό».
Ο Τρότσκι δεν κουράζονταν να υπογραμμίζει τη σημασία του παράγοντα χρόνου. «Τα πράγματα θα εξελιχθούν σε σχετικά σύντομο χρόνο», είπε με έμφαση. «Αν χάσουμε αυτή την ευκαιρία, απειλούμαστε από διπλό κίνδυνο: πρώτο, ότι θα επέλθει πλήρης συντριβή των τροτσκιστών στη χώρα μας, δεύτερο, ότι το κράτος του Στάλιν θα εξακολουθήσει για δεκαετίες να υπάρχει και μάλιστα στη βάση ορισμένων οικονομικών επιτευγμάτων και με τη βοήθεια καινούργιων, νέων οπαδών, που μεγάλωσαν σ’αυτό το κράτος και προς το σκοπό αυτό διαπαιδαγωγήθηκαν, αυτό το κράτος θα γίνεται αποδεκτό σαν κάτι το δεδομένο, σαν η πραγματοποίηση του σοσιαλιστικού σοβιετικού κράτους. Το καθήκον μας συνίσταται στην καταπολέμηση αυτού του κράτους».
Μετά από δυο ώρες ο Πιατάκοφ εγκατέλειψε το σπιτάκι στα περίχωρα του Όσλο και επέστρεψε στο Βερολίνο - ακριβώς έτσι, όπως είχε έλθει: σ’ένα ιδιωτικό αεροπλάνο μ'ένα διαβατήριο των Ναζί στην τσέπη.





Η ώρα της απόφασης

Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος, την επέκταση του οποίου προς τη Σοβιετική Ένωση είχε προβλέψει ο Τρότσκι για το 1937, έφτασε στην Ευρώπη. Από την απόβαση του Μουσολίνι στην Αβησσυνία τα γεγονότα πήραν μια γρήγορη πορεία. Το Μάη του 1936 ο Χίτλερ κατέλαβε την περιοχή του Ρήνου. Ο μήνας Ιούλης έφερε την εξέγερση των φασιστών αξιωματικών ενάντια στη ρεπουμπλικανική κυβέρνηση της Ισπανίας. Οι γερμανοί και οι ιταλοί, με πρόσχημα την «καταπολέμηση του μπολσεβικισμού» και την κατάπνιξη μιας απειλητικής «κομμουνιστικής επανάστασης», μετέφεραν στρατεύματα στην Ισπανία για την ενίσχυση των στασιαστών αξιωματικών. Ο ισπανός ηγέτης των φασιστών στρατηγός Φράνκο επιτίθεται στην Μαδρίτη «Τέσσερες φάλαγγες βαδίζουν προς την Μαδρίτη!» περιαυτολογούσε μεθυσμένος ο φασίστας στρατηγός Queipo de Llano. «Στο εσωτερικό της πόλης περιμένει μια Πέμπτη φάλαγγα για να μας χαιρετίσει!». Ο κόσμος άκουγε τότε για πρώτη φορά τη βαρυσήμαντη έκφραση «Πέμπτη φάλαγγα». [3]
Στο συνέδριο της Νυρεμβέργης στις 12 Σεπτέμβρη 1936 ο Χίτλερ ανακοίνωνε την πρόθεση μπροστά σε χιλιάδες εθνικοσιαλιστές να εισβάλει στη Σοβιετική Ένωση.
«Εμείς είμαστε κάθε στιγμή έτοιμοι!» ωρύονταν ο Χίτλερ. «Δεν μπορώ να ανεχθώ ερειπωμένα κράτη στο κατώφλι μου!... Όταν θα έχω στη διάθεσή μου τα Ουράλια με τον αμύθητο θησαυρό πρώτων υλών, τη Σιβηρία με τα γιγάντια δάση της, την Ουκρανία με τις απέραντες σε σιτηρά εκτάσεις της, τότε η Γερμανία, καθοδηγημένη απ' τους εθνικοσοσιαλιστές, θα κολυμπάει στην αφθονία!».
Στις 25 Νοέμβρη 1936 υπογράφτηκε το αντιΚΟΜΙΝΤΕΡΝ σύμφωνο στο Βερολίνο απ'τον υπουργό των Εξωτερικών Ribbentrop και τον ιάπωνα πρέσβη στη Γερμανία. Τα δυο κράτη υποχρεώνονταν να ενώσουν τις δυνάμεις τους στον αγώνα κατά του «παγκόσμιου μπολσεβικισμού».
Επειδή η Σοβιετική κυβέρνηση διαπίστωνε τον αυξανόμενο κίνδυνο του πολέμου, εξαπέλυσε μια αιφνίδια επίθεση ενάντια στον εχθρό στο εσωτερικό της χώρας. Οι σοβιετικές αρχές, μέσω μιας σειράς αιφνίδιων αστυνομικών εφόδων, που πραγματοποιήθηκαν την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1936 σ'όλα τα μέρη της Σοβιετικής Ένωσης κατόρθωσαν να εξουδετερώσουν έναν ολόκληρο αριθμό από ναζί κατασκόπους, οργανωτές των Δεξιών και Τροτσκιστών, τρομοκρατών και σαμποταριστών. Στη Σιβηρία συνελήφθηκε ένας πράκτορας των ναζί ονόματι Emil Stickling, ο οποίος μαζί με τον Alexei Schestow και άλλους τροτσκιστές διεύθυναν τη σαμποταριστική δράση στο ανθρακωρυχείο του Kemerovo. Στο Λένινγκραντ συνελήφθηκε ένας άλλος πράκτορας των ναζί ο Valentin Olberg. Βρίσκονταν σε επαφή με τους Fritz David, Nathan Lurie, Konon Berman-Jurin και άλλους τρομοκράτες. Έτσι σταδιακά έφτασαν στα ίχνη του πρώτου «στρώματος» (σειράς) του μηχανισμού των συνωμοτών.
Ένα μήνυμα γραμμένο σε μυστικό κώδικα, που προσπάθησε να βγάλει έξω απ' τη φυλακή ο Iwan Smirnow έπεσε στα χέρια των σοβιετικών Αρχών. Το άμεσο αποτέλεσμα ήταν η σύλληψη των τροτσκιστών τρομοκρατών Efhraim Dreitzer και Sergei Mratschkowski.
Οι ρώσοι συνωμότες πανικοβλήθηκαν. Τώρα μόνο μια επίθεση απ'τα έξω μπορούσε να βοηθήσει.
Ο Jagoda στις προσπάθειές του να εμποδίσει τις επίσημες έρευνες, γινόταν όλο και πιο αδίστακτος.
Ένας από τους ανθρώπους του Jagoda, ο πράκτορας της NKWD Borisow, κλήθηκε αιφνίδια για ανάκριση στην Επιτροπή ερευνών του Ινστιτούτου Smolny. Ο Borisow είχε παίξει σπουδαίο ρόλο στις προετοιμασίες για τη δολοφονία του Kirow.
Ο Jagoda προχώρησε σε μια πράξη απελπισίας: ο Borisow στη διάρκεια της μεταφοράς στο Ινστιτούτο είχε ένα θανατηφόρο «αυτοκινητιστικό δυστύχημα».
Αλλά με την εξάλειψη ενός μόνο μάρτυρα δεν κατορθώνονται πολλά. Η επίσημη έρευνα πήρε το δρόμο της. Καθημερινά ανακοινώνονται νέες συλλήψεις. Οι σοβιετικές Αρχές ανασυνθέτουν κομμάτι-κομμάτι το πολύπλοκο δολοφονικό συνωμοτικό μηχανισμό, οικοδομημένο για προδοσίες και δολοφονίες. Τον Αύγουστο είχε συλληφθεί σχεδόν το σύνολο των ηγετικών μελών του τρομοκρατικού τροτσκιστικού-ζηνοβιεφικού Κέντρου. Η σοβιετική κυβέρνηση ανακοίνωση, ότι οι νέες έρευνες που σχετίζονται με τη δολοφονία του Kirow, έφεραν εντυπωσιακό αποδεικτικό υλικό. Ο Kamenew και ο Sinowjew όφειλαν να παρουσιαστούν για δεύτερη φορά ενώπιον του δικαστηρίου.
Η δίκη άρχισε στις 19 Αυγούστου 1936 στην αίθουσα Οκτώβρης του κτιρίου του Συνδικάτου της Μόσχας μπροστά στους στρατιωτικούς Συμβούλους του Ανώτατου Δικαστηρίου της ΕΣΣΔ. Οι Sinowjew και Kamenew μεταφέρθηκαν εκεί από τη φυλακή, όπου, έκτιαν ποινή για παλιότερα αδικήματα. Ταυτόχρονα μαζί τους είχαν κληθεί σε απολογία 14 πρώην σύμμαχοι τους να απολογηθούν για εσχάτη προδοσία. Ανάμεσα στους υπόλοιπους κατηγορούμενους βρίσκονταν ο πρώην αρχηγός της τροτσκιστικής σωματικής φρουράς Iwvan Smirnow, Sergei Mratschkowski και Ephraim Dreitzer, ο γραμματέας του Zinowjew Grigori Jewdokimow, ο βοηθός του Iwan Bakajew και οι πέντε τροτσκιστές ειδικοί πράκτορες και τρομοκράτες Fritz David, Nathan Lurie, Moische Lurie, Konon Berman-Jurin και Valentin Olberg.
Η δίκη - η πρώτη των λεγόμενων «Δικών της Μόσχας» - οδήγησε στην αποκάλυψη και διάλυση του τρομοκρατικού Κέντρου, του πρώτου στρώματος (σειράς) του μηχανισμού των συνωμοτών. Ταυτόχρονα αποδείχτηκε ότι η συνωμοσία ενάντια στη Σοβιετική Ένωση ξεπερνούσε τα όρια αυτής της δίκης και κινούνταν από πολύ πιο σημαντικές δυνάμεις απ'ότι οι κατηγορούμενοι τρομοκράτες.
Από τη διαδικασία της δίκης η κοινή γνώμη πληροφορείται για πρώτη φορά για τις στενές σχέσεις του Λέων Τρότσκι με τους ηγέτες της εθνικοσοσιαλιστικής Γερμανίας. Ο γερμανός τροτσκιστής Walentin Olberg είχε σταλεί από τον ίδιο τον Τρότσκι στη Σοβιετική Ενωση: η ανάκρισή του από τον σοβιετικό Εισαγγελέα Α. J. Wyschinski έφερε στο φως διάφορες απρόοπτες στιγμές:
Wyschinski: Τι γνωρίζετε για τον Friedmann;
Olberg: Ο Friedmann ανήκε στην τροτσκιστική Οργάνωση του Βερολίνου. Και αυτός έχει σταλεί στη Σοβιετική Ένωση.
Wyschinski: Γνωρίζετε ότι ο Friedmann. Συνδέονταν με την γερμανική μυστική αστυνομία;
Olberg: Είχα ακούσει γι' αυτό.
Wyschinski: Πρόκειται για μια διαρκή επαφή μεταξύ των γερμανών τροτσκιστών και της γερμανικής αστυνομίας;
Olberg: Ναι, ήταν μια διαρκής σύνδεση, την οποία είχε εγκρίνει ο Τρότσκι.
Wyschinski: Εσείς από που γνωρίζεται ότι αυτό συνέβη εν γνώσει του Τρότσκι και με την έγκρισή του;
Olberg: Μια από αυτές τις γραμμές σύνδεσης ήμουνα εγώ ο ίδιος. Η σύνδεσή μου είχε οργανωθεί με την έγκριση του Τρότσκι.
Wyschinski: Η προσωπική σας σύνδεση με ποιόν ήταν;
Olberg: Με τη φασιστική μυστική αστυνομία.
Wyschinski: Δηλαδή εσείς παραδέχεστε τη σύνδεσή σας με την Γκεστάπο;
Olberg: Δεν την αμφισβητώ. Το 1933 άρχισε η οργανωμένη συστηματική συνεργασία των γερμανών τροτσκιστών με τη γερμανική φασιστική αστυνομία.
Ο Olberg εξιστόρησε στο Δικαστήριο, πως έφθασε στα χέρια του το πλαστό Νοτιο-αμερικάνικο διαβατήριο, που του επέτρεψε το ταξίδι στη Σοβιετική Ένωση. Αυτός ισχυρίστηκε ότι του δόθηκε από τον «Tukalewski», έναν πράκτορα της γερμανικής μυστικής αστυνομίας από την Πράγα. Πρόσθεσε ακόμα ότι ο αδελφός του Paul Olberg τον βοήθησε στην εξεύρεση αυτού του διαβατηρίου.
«Διατηρούσε ο αδελφός σας κάποιες σχέσεις με τη Γκεστάπο» ρώτησε ο Wysinschki.
«Ήταν πράκτορας του Tukalewski».
«Ένας πράκτορας της φασιστικής αστυνομίας;» παραδέχεται ο Olberg.
Ο πράκτορας του Τρότσκι Nathan Lurie κατέθεσε, ότι πριν την αναχώρησή του απ' τη Γερμανία έλαβε οδηγίες να συνεργαστεί στη Σοβιετική Ένωση με τον γερμανό μηχανικό και αρχιτέκτονα Franz Weitz.
«Ποιος είναι ο Franz Weitz»; ρώτησε ο Wynsischki
«Ο Franz Weitz ήταν μέλος του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος» είπε ο Lurie. «Η αναχώρησή του για τη Ρωσία έγινε με εντολή του Himmler, πρώην καθοδηγητή των SS και αργότερα αρχηγό της Γκεστάπο»
«Ο Franz Weitz ήταν πράκτορας του Χίτλερ;»
«Ο Franz Weitz πήγε στην ΕΣΣΔ για να πραγματοποιήσει, με εντολή του Himmler, σαμποταριστικές πράξεις».
Αλλά μόνο όταν ο Kamenew ομολόγησε, τότε αντιλήφθηκαν οι ηγέτες του Μπλοκ των Δεξιών και των τροτσκιστών πόσο επικίνδυνη ήταν η κατάστασή τους. Ο Kamenew πρόδωσε, ότι ο συνωμοτικός μηχανισμός είχε ακόμα δυο «στρώματα» (σειρές).
«Επειδή γνωρίζαμε, ότι κάποια μέρα μπορούσε να φτάσει στην αποκάλυψη, επιφορτίσαμε σε μια τέτοια περίπτωση μια μικρή ομάδα να συνεχίσει τη δική μας τρομοκρατική δράση. Η εκλογή μας έπεσε στον Sokolnikow. Από τροτσκιστική πλευρά μας φαίνονταν ιδιαίτερα κατάλληλοι οι Serebrjakow και Radek για την επιτυχή εκπλήρωση αυτού του καθήκοντος... το 1932, 1933 και 1934 κράτησα εγώ ο ίδιος την σύνδεση με τους Bucharin και Tomski. Προσπάθησα να διαμορφώσω μια σαφή γνώμη για την πολιτική τους θέση. Μας συμπαθούσαν. Όταν ρώτησα τον Tomski για την πολιτική σκέψη του Rykow, απάντησε: «ο Rykow σκέπτεται επίσης όπως Εσείς». Ζήτησα πληροφορίες και για τον Bucharin. Αυτός απάντησε: ο Bucharin σκέπτεται επίσης όπως εγώ, αλλά ακολουθεί μια άλλη τακτική, δε συμφωνεί με τη γραμμή του κόμματος, αλλά προσπαθεί επίμονα να δυναμώσει τη θέση του στο κόμμα και να κερδίσει την προσωπική εμπιστοσύνη των ηγετών του κόμματος».
Ένα μέρος των κατηγορημένων παρακαλούσε για επιείκεια. Άλλοι είχαν προφανώς συμφιλιωθεί με τη μοίρα τους. «Παλιότερα υπήρχαν διαφορές μεταξύ μας για την ανάπτυξη, την πολιτική σημασία» είπε ο Ephraim Dreitzer, ένας πρώην αρχηγός της φρουράς του Τρότσκι. «Αλλά εδώ, μπροστά στο δικαστήριο, είμαστε σαν δολοφόνοι όλοι το ίδιο. Εγώ τουλάχιστον ανήκω σ'αυτούς που δεν έχουν δικαίωμα να περιμένουν επιείκεια ή να την αξιώσουν».
Ο Fritz David έκλεισε την απολογία του με την κραυγή: «καταραμένε Τρότσκι! Καταριούμαι τον άνδρα που μου κατέστρεψε τη ζωή και με παρακίνησε σε απεχθή εγκλήματα!».
Το βράδυ της 23ης Αυγούστου το Στρατιωτικό Συμβούλιο του Ανώτατου Δικαστηρίου της ΕΣΣΔ ανακοίνωσε την απόφαση. Οι Sinowjew, Kamenew, Schmimow και τα άλλα 13 μέλη του τρομοκρατικού τροτσκιστικού-ζηνοβιεφικού Μπλοκ καταδικάστηκαν σε θάνατο δια τουφεκισμού εξαιτίας των τρομοκρατικών και προδοτικών ραδιουργιών τους.
Μια βδομάδα αργότερα συνελήφθησαν οι Pjatakow, Radek, Sokolnikow και Serebrjakow.. Στις 17 Σεπτέμβρη ο Jagoda υποχρεώθηκε να παραιτηθεί απ' το πόστο του προέδρου της NKWD.
Ήταν ζήτημα ζωής και θανάτου. Οι ηγέτες των δεξιών Bucharin, Rykow και Tomski περίμεναν καθημερινά τη σύλληψη τους. Απαίτησαν άμεση δράση, επειδή θα ήταν πλέον πολύ αργά να περιμένουν το ξέσπασμα του πολέμου. Ο ηγέτης των συνδικάτων Tomski μέσα στο φόβο του, πρότεινε μια άμεση ένοπλη επίθεση στο Κρεμλίνο, η οποία απορρίφθηκε σαν πολύ επικίνδυνη. Οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης δεν ήταν ακόμα αρκετά ισχυρές για μια τέτοια πράξη.
Στην τελευταία συνάντηση των βασικών ηγετών του Μπλοκ των Δεξιών και των τροτσκιστών που πραγματοποιήθηκε, λίγο μετά τη σύλληψη των Pjatakow και Radek, αποφασίστηκε να προετοιμαστεί ένα ένοπλο πραξικόπημα. Την οργάνωση αυτού του πραξικοπήματος και τη διεύθυνση ολόκληρου του συνωμοτικού μηχανισμού την εμπιστεύτηκαν στον Nikolai Krestinski, αντιπρόεδρο του Λαϊκού Κομισσαριάτου Εξωτερικών Υποθέσεων. Ο Krestinski δεν ήταν στο ίδιο μέτρο εκτεθειμένος όπως οι άλλοι, αυτός δεν ήταν ύποπτος, εκτός απ'αυτό διατηρούσε στενές σχέσεις με τον Τρότσκι και τους γερμανούς. Έτσι ήταν σε θέση να δουλέψει παραπέρα, ακόμα και μετά τη σύλληψη των Bucharin και Rykow.
Ο Krestinski ονόμασε τον Arkadi Rosengolz πληρεξούσιο και αντικαταστάτη του. Ο Rosengolz είχε επιστρέψει πριν από λίγο από το Βερολίνο, όπου για πολλά χρόνια διεύθυνε τη Σοβιετική Εμπορική Αντιπροσωπεία. Επίσης είχε δουλέψει ήδη σε σημαντικές θέσεις της Σοβιετικής Κρατικής Διεύθυνσης. Γνώριζε να κρατά μυστική την ένταξή του στο τροτσκιστικό κίνημα. Μόνο ο Τρότσκι και ο Krenstinski γνώριζαν το ρόλο που έπαιζε από το 1923 σαν τροτσκιστής και πληρωμένος πράκτορας της γερμανικής στρατιωτικής κατασκοπείας. [4]
Από εκείνη την στιγμή η ηγεσία του Μπλοκ των Δεξιών και τροτσκιστών βρίσκονταν στα χέρια δυο τροτσκιστών, που ήταν ταυτόχρονα πράκτορες των γερμανών: των Krestinski και Rosengolz. Μετά από μαραθώνιες συζητήσεις κατέληξαν στο συμπέρασμα, άτι είχε έρθει η ώρα για την Πέμπτη φάλαγγα στη Σοβιετική Ένωση να παίξει το τελευταίο χαρτί της.
Το τελευταίο χαρτί ήταν το στρατιωτικό πραξικόπημα. Σαν ηγέτης της στρατιωτικής εξέγερσης προβλέπονταν ο αντιπρόεδρος του Λαϊκού Κομισσαριάτου για τη Λαϊκή Άμυνα στρατάρχης Tuchatschwski.







Το τέλος: Η δράση το Μαη

Η συνομωσία δεν είχε ακόμα αποκαλυφθεί εντελώς. Παρόλο που η ομολογία του Ράντεκ έδινε την εντύπωση της πληρότητας, αυτός ήξερε, όπως και ο Πιατακόφ, να αποκρύπτει απ'τις σοβιετικές Αρχές σπουδαία γεγονότα. Όμως τη δεύτερη μέρα της δίκης ο Ράντεκ διέπραξε ένα πολύ σοβαρό λάθος. Τον πρόδωσε η επιπόλαια γλώσσα του. Στην προσπάθειά του να αποφύγει μια ερώτηση του Βυσίνσκι ανέφερε το όνομα του Τουχατσέφσκι. «Ο Βιτάλι Πούτνα», είπε ο Ράντεκ, «μου μετέφερε ένα αίτημα του Τουχατσέφσκι». Συνέχισε γρήγορα την ομιλία του, χωρίς να επαναλάβει άλλη φορά το όνομα του Τουχατσέφσκι.
Την επόμενη μέρα ο Βυσίνσκι διάβασε την κατάθεση του Ράντεκ: «Σε σχέση με ποιο γεγονός αναφέρατε το όνομα του Τουχατσέφσκι;» ρώτησε τον Ράντεκ.
Μετά από ένα σύντομο διάλειμμα ο Ράντεκ έδωσε χωρίς διακοπή και δισταγμό την επιθυμητή εξήγηση. Ο Τουχατσέφσκι χρειάζονταν «πληροφορίες για ορισμένες υποθέσεις της κυβέρνησης», τις οποίες ο Ράντεκ είχε στη διάθεσή του στην «Ισβέστια». Ο διοικητής είχε αναθέσει στον Πούτνα τη διεκπεραίωση αυτής της υπόθεσης. Αυτό ήταν όλο. «Ο Τουχατσέφσκι δεν είχε φυσικά ιδέα, ποιο ρόλο έπαιζα εγώ... Γνωρίζω τη στάση του Τουχατσέφσκι, ξέρω ότι αυτός είναι απόλυτα αφοσιωμένος στο Κόμμα και την κυβέρνηση».
Από δω και πέρα το όνομα του Τουχατσέφσκι δεν αναφέρθηκε πλέον. Όμως οι συνωμότες που ήταν ακόμα ελεύθεροι είχαν πειστεί, ότι μια παραπέρα αναβολή του τελικού πραξικοπήματος θα σήμαινε αυτοκτονία. Οι Κρεστίνσκι, Ρόζενγκολτς, Τουχατσέφσκι και Γκάμαρνικ είχαν κάνει εσπευσμένα περισσότερες μυστικές συσκέψεις... Ο Τουχατσέφσκι είχε αρχίσει να κατανέμει τους αξιωματικούς της στρατιωτικής Ομάδας σ'έναν αριθμό «ειδικών κομάντος», οι οποίοι στην κρίσιμη περίπτωση θα είχαν να εκπληρώσουν καθορισμένα καθήκοντα.
Στο τέλος του Μάρτη 1937 οι προετοιμασίες για το στρατιωτικό πραξικόπημα είχαν σχεδόν ολοκληρωθεί. Ο Τουχατσέφσκι σε μια συνομιλία στο διαμέρισμα του Ρόζενγκολτς στη Μόσχα δήλωσε σ'αυτόν και τον Κρεστίνσκι, ότι η στρατιωτική ομάδα σε 6 βδομάδες θα είναι ικανή για δράση. Το πραξικόπημα μπορεί να πραγματοποιηθεί στις αρχές του Μάη, όμως σε μια ημερομηνία πριν τις 15 Μάη. Για τις διάφορες πρακτικές μεθόδους κατάληψης της εξουσίας προς το παρόν συνεχίζεται μια συζήτηση στο εσωτερικό της στρατιωτικής ομάδας.
Ο Ρόζενγκολτς ανέφερε αργότερα για την «εκδοχή», η οποία σύμφωνα με την άποψη του Τουχατσέφσκι υπόσχονταν την καλύτερη επιτυχία: «Μια ομάδα αφοσιωμένων σ'αυτόν στρατιωτικών θα συγκεντρώνονταν με κάποια δικαιολογία στο σπίτι του, θα άνοιγαν το δρόμο προς το Κρεμλίνο, θα καταλάμβαναν το τηλεφωνικό Κέντρο του Κρεμλίνου και θα δολοφονούσαν τους κομματικούς και κυβερνητικούς ηγέτες». Σ'αυτό το σχέδιο είχε προβλεφθεί η ταυτόχρονη κατάληψη του κτιρίου του Λαϊκού Κομισαριάτου για Εσωτερικές Υποθέσεις από τον Γκάμαρνικ.
Και ο Κρεστίνσκι και ο Ρόζενγκολτς προτιμούσαν αυτό το σχέδιο απ’τις άλλες «παραλλαγές», επειδή φαίνονταν ως το πιο τολμηρό και ότι γι'αυτό είχε τις καλύτερες προοπτικές επιτυχίας...
Προς το τέλος της συζήτησης στο σπίτι του Ρόζενγκολτς επικρατούσε ευφορία. Οι συνωμότες είχαν σοβαρό λόγο να ελπίζουν σε επιτυχία του παρουσιαζόμενου απ'τον Τουχατσέφσκι πραξικοπηματικού σχεδίου. Ο Πιατακόφ και οι άλλοι είχαν χαθεί, όμως η αναμενόμενη απ'τους συνωμότες αποφασιστική μέρα βρίσκονταν πολύ κοντά μπροστά τους.
Ο μήνας Απρίλης πέρασε πολύ γρήγορα: με πυρετώδη βιασύνη έγιναν οι τελευταίες προετοιμασίες.
Ο Κρεστίνσκι άρχισε να καταρτίζει εκτεταμένους καταλόγους όλων των προσωπικοτήτων της Μόσχας, «που θα συλληφθούν κατά την έναρξη του πραξικοπήματος ή όφειλαν να απομακρυνθούν απ'τις θέσεις τους, καθώς και κατάλογο υποψηφίων για τις κενές θέσεις». Επαγγελματίες τρομοκράτες, που βρίσκονταν κάτω απ'τις διαταγές του Γκάμαρνικ, είχαν επιλεγεί για τη δολοφονία του Μολότοφ και του Βοροσίλοφ. Ο Ρόζενγκολτς θα προσπαθούσε να προγραμματίσει, με την ιδιότητά του ως Λαϊκού Κομισάριου για το Εξωτερικό Εμπόριο την παραμονή του πραξικοπήματος μια συνομιλία με το Στάλιν και να δολοφονήσει το σοβιετικό ηγέτη στην έδρα του στο Κρεμλίνο.
Η δεύτερη βδομάδα του Μάη έφτασε.
Η σοβιετική κυβέρνηση προχώρησε ξαφνικά σ'ένα συντριπτικό χτύπημα. Στις 11 του Μάη ο στρατάρχης Τουχατσέφσκι απομακρύνθηκε απ'τη θέση του ως αναπληρωτής Κομισάριος Πολέμου, και του ανατέθηκε μια υποδεέστερης σημασίας διοίκηση στην περιοχή του Βόλγα. Ο στρατηγός Γκάμαρνικ αντικαταστάθηκε. Το ίδιο οι στρατηγοί Γιακίρ και Ουμπόρεβιτς, οι οποίοι ήταν αναμεμιγμένοι στη συνωμοσία των Τουχατσέσφκι και Γκάμαρνικ. Δυο άλλοι στρατηγοί, οι Κόρκ και Αϊντεμαν, συνελήφθησαν με την κατηγορία ότι διατηρούσαν μυστικές σχέσεις με τη ναζιστική Γερμανία.
«Εγώ υπολόγιζα με σύλληψή μου», είπε αργότερα ο Κρεστίνσκι.
«Συζήτησα την κατάσταση με τον Ρόζενγκολτς. Επειδή πίστευε ότι δεν κινδύνευε, προσφέρθηκε να διατηρήσει τη σύνδεση με τον Τρότσκι... Μερικές μέρες αργότερα συνελήφθηκα».
Σύμφωνα με μια επίσημη δημοσίευση έγινε γνωστό, ότι οι Μπουχάριν, Ρύκοφ και Τόμσκι μετά από μια συστηματική παρακολούθηση και έρευνα είχαν κατηγορηθεί για εσχάτη προδοσία. Ο Μπουχάριν και ο Ρύκοφ βρίσκονταν υπό κράτηση. Ο Τόμσκι, που κατάφερε να αποφύγει τη σύλληψη, αυτοκτόνησε. Ο στρατηγός Γκάμαρνικ ακολούθησε στις 31 Μάη το παράδειγμά του. Ο Τουχατσφέσκι και ένας αριθμός υψηλά ιστάμενων αξιωματικών του στρατού συνελήφθησαν από την NKWD. Λίγο αργότερα συνελήφθηκε και ο Ρόζενγκολτς. Η εκκαθαριστική επιχείρηση ενάντια στην Πέμπτη φάλαγγα συνεχίστηκε σ' ολόκληρη τη χώρα.
Στις 11 Ιούνη 1937, στις 11 ώρα το πρωί, άρχισε μπροστά στο Ειδικό Στρατιωτικό Δικαστήριο του Ανωτάτου Δικαστηρίου της ΕΣΣΔ η δίκη ενάντια στο στρατάρχη Μ.Ν. Τουχατσέφσκι και 7 άλλους στρατηγούς του Κόκκινου Στρατού. Επειδή επρόκειτο για στρατιωτικές υποθέσεις εμπιστευτικού χαρακτήρα, η δίκη έγινε «κεκλεισμένων των θυρών» από το στρατιωτικό Δικαστήριο. Οι κατηγορούμενοι ενοχοποιήθηκαν ότι ενήργησαν συνωμοτικά μαζί με εχθρικές δυνάμεις ενάντια στη Σοβιετική Ένωση. Στην έδρα των δικαστών ήταν οι στρατηγοί Βοροσίλοφ, Μπουντιόνι και Σαπόσνικοφ και άλλοι ηγέτες του Κόκκινου Στρατού. Εκτός απ'τον Τουχατσέφσκι ήταν να απολογηθούν 7 στρατηγοί:
Ο στρατηγός Φ.Ι. Πούτνα, πρώην στρατιωτικός ακόλουθος στο Λονδίνο, Τόκιο και Βερολίνο.
Ο στρατηγός I.E. Γιακίρ, πρώην διοικητής της Φρουράς του Λένινγκραντ.
Ο στρατηγός Ι.Π. Ουμπόρεβιτς, πρώην διοικητής του Κόκκινου Στρατού στη Μπελορωσία.
Ο στρατηγός Ρ.Π. Αϊντεμαν, πρώην διευθυντής του Οσοαβιαχίμ (μια εθελοντική στρατιωτική οργάνωση Άμυνας).
Ο στρατηγός Α.Ι. Κόρκ, πρώην διευθυντής της Στρατιωτικής Ακαδημίας Φρούνσε.
Ο στρατηγός Β.Μ. Φέλντμαν, πρώην διευθυντής του τμήματος προσωπικού του Γενικού Επιτελείου.
Ο στρατηγός Φ.Μ. Πριμακόφ, πρώην διοικητής της Φρουράς του Χάρκοβου.
Το επίσημο ανακοινωθέν είχε ως εξής:
«Η ανάκριση διαπίστωσε, ότι οι κατηγορούμενοι διατηρούσαν επίσης, όπως και ο στρατηγός Γιάν Γκάμαρνικ, σχέσεις εχθρικές απέναντι στο κράτος με ηγετικούς στρατιωτικούς κύκλους μιας ξένης δύναμης, η οποία ακολουθεί μια εχθρική πολιτική απέναντι στην ΕΣΣΔ.
Οι κατηγορούμενοι εργάστηκαν για την στρατιωτική μυστική υπηρεσία αυτής της δύναμης.
Προμήθευαν τους στρατιωτικούς κύκλους αυτής της χώρας κανονικά με μυστικές πληροφορίες για τον Κόκκινο Στρατό. Οι κατηγορούμενοι έκαναν σαμποτάζ για να εξασθενίσουν τον Κόκκινο Στρατό και έτσι να προετοιμάσουν την ήττα του Κόκκινου Στρατού σε περίπτωση επίθεσης ενάντια στη Σοβιετική Ένωση».
Στις 12 Ιούνη ανακοινώθηκε η απόφαση. Το στρατιωτικό Δικαστήριο ενοχοποίησε τους κατηγορούμενους σ'όλα τα σημεία. Έπρεπε να εκτελεστούν σαν προδότες της πατρίδας από ένα εκτελεστικό απόσπασμα του Κόκκινου Στρατού. Η απόφαση εκτελέστηκε μέσα σε 24 ώρες.
Κι'αυτή η δίκη στο εξωτερικό συνοδεύτηκε από ένα κύμα αντισοβιετικών φημών και προπαγάνδας. Διαδίδονταν, ότι ολόκληρος ο Κόκκινος Στρατός ξεσηκώθηκε ενάντια στη σοβιετική κυβέρνηση.
Πολλοί ακομμάτιστοι (ουδέτεροι) παρατηρητές αισθάνονταν βαθιά ανησυχία για τα γεγονότα στη Σοβιετική Ένωση.
Τότε δεν γνώριζε κανείς τίποτε για την ουσία και την τεχνική της Πέμπτης φάλαγγας. Στις 4 Ιούλη 1937 ο Γιόζεφ Ε. Ντάβις, αμερικανός Πρεσβευτής στη Μόσχα, είχε μια συνομιλία με το Λαϊκό Κομισάριο για Εξωτερικές Υποθέσεις Μάξιμ Λιτβίνοφ. Δήλωσε στο Λιτβίνοφ με ειλικρίνεια, ότι η εκτέλεση των στρατηγών και οι δίκες των τροτσκιστών δεν έκαναν καθόλου καλή εντύπωση στην Αμερική και στην Ευρώπη.
«Κατά τη γνώμη μου», δήλωσε ο αμερικανός Πρεσβευτής στον Λαϊκό Κομισάριο, «αυτά τα συμβάντα κλόνισαν την εμπιστοσύνη της Γαλλίας και της Αγγλίας στην ισχύ αντίστασης της ΕΣΣΔ απέναντι στο Χίτλερ!».
Ο Λιτβίνοφ απάντησε το ίδιο ειλικρινά.
Η σοβιετική κυβέρνηση έπρεπε μ'αυτές τις εκτελέσεις και τις δίκες να δημιουργήσει τη βεβαιότητα, ότι δεν υπάρχει κανένας προδότης πλέον στο σοβιετικό έδαφος, ο οποίος κατά το ξέσπασμα του αναπόφευκτου πολέμου θα συνεργάζονταν με το Βερολίνο ή το Τόκιο.
«Μια μέρα», είπε ο Λιτβίνοφ, «ο κόσμος θα αντιληφθεί, ότι εμείς έπρεπε να προστατέψουμε την κυβέρνησή μας απ'την απειλούμενη προδοσία... προσφέραμε σ'όλον τον κόσμο μια υπηρεσία, με το να υπερασπίσουμε τον εαυτόν μας από την απειλή του Χίτλερ και την ναζιστική παγκόσμια κυριαρχία και να κρατήσουμε άθικτη τη Σοβιετική Ένωση ως προμαχώνα ενάντια στη ναζιστική επίθεση».
Αφού ο Ντάβις μετά από προσωπικές έρευνες δημιούργησε μια ακριβή εικόνα της πραγματικής κατάστασης στη Σοβιετική Ένωση έστειλε στον γενικό διευθυντή του Υπουργείου Εξωτερικών Κόρντελ Χόλ το «τηλεγράφημα No 457, αυστηρά εμπιστευτικό». Ο Πρέσβης έδωσε μια σύντομη περίληψη των τελευταίων γεγονότων και απέρριψε τις αχαλίνωτες φήμες για μια αυξανόμενη δυσαρέσκεια στις μάζες και μια άμεση κατάρρευση της σοβιετικής κυβέρνησης. «Για τους Κοζάκους, οι οποίοι σύμφωνα με τις ειδήσεις των εφημερίδων γυμνάζονταν στην Κόκκινη Πλατεία ή έχουν στρατοπεδεύσει πλησίον του Κρεμλίνου, δεν φαίνεται τίποτε», έγραφε.
Τη γνώμη του για την περίπτωση του Τουχατσέφσκι ο Ντάβις συνόψισε στα παρακάτω λόγια:
«Αν παραβλέψουμε τη δυνατότητα ενός φόνου ή ενός εξωτερικού πολέμου, η θέση της κυβέρνησης και του σημερινού καθεστώτος είναι προς στιγμή και πιθανόν ακόμα για αρκετό χρονικό διάστημα ακλόνητη. Το φάντασμα του Κορσικανού προς το παρόν εκδιώχθηκε».







Το τέλος: 4. το φινάλε

<Η τελευταία των τριών διάσημων Δικών της Μόσχας άρχισε στις 2 Μάρτη 1938 στο κτίριο των Συνδικάτων ενώπιον του Στρατιωτικού Συμβουλίου του Ανωτάτου Δικαστηρίου της ΕΣΣΔ. Η διαδικασία κράτησε 7 μέρες. Οι συνεδριάσεις γίνονταν τις πρωινές και απογευματινές ώρες. Οι στρατιωτικές υποθέσεις συζητιούνταν σε μυστικές συνεδριάσεις.
Ενώπιον του Δικαστηρίου βρίσκονταν 21 κατηγορούμενοι, μεταξύ των οποίων ο πρώην διευθυντής της GPU, Γ.Γ. Γιαγκότα και ο γραμματέας του Πάβελ Μπουλάνοφ, οι ηγέτες των δεξιών Νικολάϊ Μπουχάριν και Αλεξέι Ρύκοφ, οι τροτσκιστές ηγέτες και πράκτορες των γερμανών Νικολάϊ Κρεστίνσκι και Αρκάντι Ρόζενγκολτς, Χρίστιαν Ρακόφσκι, τροτσκιστής και πράκτορας των γιαπωνέζων, οι ηγέτες των δεξιών και πράκτορες της Γερμανίας Μιχαήλ Τσερνόφ και Γκριγκόρι Γκρίνκ, ο πολωνός πράκτορας Βασίλι Σαρανγκόβιτς και 11 άλλοι συνωμότες, μέλη του Μπλοκ, σαμποταριστές, τρομοκράτες και πράκτορες του εξωτερικού, ο τροτσκιστής σύνδεσμος Σεργκέι Μπεσόνοφ και οι δολοφόνοι γιατροί Δρ. Λέβιν, Δρ. Πλέτνεφ και Δρ. Καζάκοφ.
Ο αμερικανός ανταποκριτής Βάλτερ Ντουράντυ, που παρευρίσκονταν στη Δίκη, στο βιβλίο του «Το Κρεμλίνο και ο λαός» έγραφε:
«Ήταν στην πραγματικότητα «η τελευταία όλων των Δικών», επειδή αυτή τη φορά επικράτησε πλήρης σαφήνεια, η Εισαγγελία είχε συγκεντρώσει αρκετό υλικό αποδεικτικών στοιχείων, γνώριζε τους εχθρούς στο εσωτερικό και το εξωτερικό.
Οι αρχικές αμφιβολίες και επιφυλάξεις διαλύθηκαν, επειδή οι διαδοχικές δίκες, πρώτα απ' όλα εκείνες ενάντια στους «στρατηγούς», συμπλήρωσαν βαθμιαία την ακόμα εξαιρετικά νεφελώδη και ατελή εικόνα της περιόδου της δολοφονίας του Κίροφ...»
Η σοβιετική κυβέρνηση είχε προετοιμάσει την κατηγορία της με εξαιρετική ευσυνειδησία μέσω προανακρίσεων αρκετών μηνών, συγκρίσεις δηλώσεων των μαρτύρων και αποδεικτικού υλικού από προηγούμενες δίκες, αντιπαράσταση των κατηγορημένων και μαρτύρων και λεπτομερείς διασταυρωμένες ανακρίσεις των συνωμοτών που βρίσκονταν υπό κράτηση.
Στο κατηγορητήριο της Σοβιετικής Ένωσης δηλώνονταν:
1.     ότι οι κατηγορούμενοι συγκροτήθηκαν το 1932/33 σε μια ομάδα συνωμοτών, το λεγόμενο «Μπλοκ των δεξιών και τροτσκιστών», με εντολή ξένων μυστικών υπηρεσιών από εχθρικές προς την ΕΣΣΔ δυνάμεις, σκοπός των οποίων ήταν να κάνουν, προς το συμφέρον αυτών των δυνάμεων, κατασκοπευτικές, σαμποταριστικές και τρομοκρατικές πράξεις, να υπονομεύσουν τη στρατιωτική ικανότητα της ΕΣΣΔ, να προκαλέσουν στρατιωτική επίθεση αυτών των δυνάμεων ενάντια στην ΕΣΣΔ, να δουλέψουν στην κατεύθυνση ήττας της ΕΣΣΔ, να διαμελίσουν την ΕΣΣΔ...
2.     ότι το «Μπλοκ των δεξιών και τροτσκιστών» είχε έλθει σε επαφή με ορισμένες ξένες κυβερνήσεις για να λάβει στρατιωτική βοήθεια για την πραγματοποίηση των εγκληματικών του σχεδίων.
3.     ότι το «Μπλοκ των δεξιών και τροτσκιστών» διενεργούσε συστηματικά κατασκοπεία σε βάρος του κράτους και παρέδωσε πολύ υψηλής σημασίας κρατικά μυστικά σε ξένες μυστικές υπηρεσίες.
4.     ότι το «Μπλοκ των δεξιών και τροτσκιστών» πραγματοποίησε συστηματικά σαμποταριστικές πράξεις και παρενέβαλε εμπόδια σε διάφορους κλάδους της σοσιαλιστικής ανοικοδόμησης (στη βιομηχανία και αγροτική οικονομία, στον τομέα συγκοινωνιών, στον τομέα των χρηματοδοτήσεων, στην ανάπτυξη Δήμων και Κοινοτήτων, κλπ.).
5.     ότι το «Μπλοκ των δεξιών και τροτσκιστών» σχεδίασε μια σειρά τρομοκρατικές πράξεις ενάντια σε ηγετικά στελέχη του ΚΚΣΕ (Μπ.) (Κομμουνιστικό Κόμμα της Σοβιετικής Ένωσης) (μπολσεβίκοι)) και της σοβιετικής κυβέρνησης και πραγματοποίησε τις δολοφονίες Σ.Μ. Κίροφ, Β.Ρ. Μεσίνσκι, Φ.Κουϊμπίσεφ και A.M. Γκόρκι.
Με τη Δίκη ενάντια στο «Μπλοκ των δεξιών και τροτσκιστών» παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά μπροστά στην κοινή γνώμη οι μέθοδες δράσης της 5ης φάλαγγας. Η εφαρμοσμένη απ'τον Άξονα τεχνική του μυστικού πολέμου - μέσω προπαγάνδας, κατασκοπείας, τρομοκρατίας, προδοσίας υψηλών υπαλλήλων, δολοπλοκιών των Κουϊσλινγκς, συγκρότησης μυστικού στρατού στο εσωτερικό της χώρας - ολόκληρη η στρατηγική της 5ης φάλαγγας, με τη βοήθεια της οποίας οι ναζί είχαν ήδη υπονομεύσει την Ισπανία, την Αυστρία, την Τσεχοσλοβακία, Νορβηγία, Βέλγιο, Γαλλία και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής και Αμερικάνικης Ηπείρου, αποκαλύφθηκε. «Οι Μπουχάριν και Ρύκοφ, Γιαγκότα και Μπουλάνοφ, Κρεστίνσκι και Ρόζενγκολτς...», δήλωσε ο σοβιετικός εισαγγελέας Βυσίνσκι στον τελικό του λόγο στις 11 Μάρτη 1938, «όλοι αυτοί είναι από την ίδια πάστα όπως η 5η φάλαγγα».
Ο πρέσβης Γιόζεφ Ε. Ντάβις, που παραβρίσκονταν στη διαδικασία, χαρακτήρισε τη Δίκη από νομική, ανθρώπινη και πολιτική άποψη σαν ένα συγκλονιστικό δράμα. Στις 8 Μάρτη έγραφε στην κόρη του:
«όλες οι στοιχειώδεις αδυναμίες και τα ελαττώματα της ανθρώπινης φύσης - προσωπική φιλοδοξία χειρίστου είδους - αποκαλύφθηκαν σ'αυτή τη Δίκη. Τα νήματα μιας συνωμοσίας γίνονται ορατά, μιας συνωμοσίας που θα μπορούσε σχεδόν να οδηγήσει στην ανατροπή της υπάρχουσας κυβέρνησης».
Μερικοί απ' τους κατηγορούμενους εκλιπαρούσαν για τη ζωή τους: προσπάθησαν να απαλλαγούν απ'την ευθύνη επιρρίπτοντας την ενοχή σ'άλλους και εμφανίστηκαν ως τίμιοι, παραπλανημένοι πολιτικοί. Άλλοι περιέγραψαν χωρίς συγκίνηση τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες των πραγματοποιημένων απ' αυτούς «πολιτικών» δολοφονιών και την κατασκοπευτική και σαμποταριστική δράση κάτω απ' την διεύθυνση της γερμανικής και ιαπωνικής στρατιωτικής μυστικής υπηρεσίας. Είχαν χάσει προφανώς κάθε ελπίδα.
Στην τελική υπερασπιστική του ομιλία ο Μπουχάριν έδωσε μια παραστατική ψυχολογική περιγραφή των εσωτερικών συγκρούσεων και αμφιβολιών, από τις οποίες ένα μεγάλο μέρος των πρώην ριζοσπαστών είχε καταληφθεί στη φυλακή, οι οποίοι από κοινού με τον Τρότσκι είχαν προδώσει τη Σοβιετική Ένωση στη ναζιστική Γερμανία και Ιαπωνία. Είπε:
«Δήλωσα ήδη στην κύρια ομιλία μου ότι εμείς οι αντεπαναστάτες συνωμότες δεν οδηγηθήκαμε μόνο απ'τη γυμνή λογική της πάλης σ'αυτή την βρωμερή ύπαρξη παράνομων ενεργειών, η οποία κατά τη διάρκεια αυτής της Δίκης έδειξε το απογυμνωμένο πρόσωπο της. Αυτή η γυμνή λογική της πάλης πήγαινε χέρι-χέρι μ'έναν πνευματικό και ψυχολογικό εκφυλισμό, έναν εκφυλισμό ο οποίος είχε αγκαλιάσει τόσο εμάς τους ίδιους όσο και το λαό. Στην ιστορία υπάρχουν αρκετά παραδείγματα ενός τέτοιου εκφυλισμού. Ας αναφερθούν μόνο οι Μπριάντ, Μουσολίνι κι' άλλοι. Σε μας ο εκφυλισμός είχε προχωρήσει βαθιά... Τώρα θέλω να μιλήσω για τον εαυτό μου, για τις αιτίες της μεταμέλειάς μου. Πρέπει φυσικά να γίνει παραδεκτό, ότι το επιβαρυντικό αποδεικτικό υλικό παίζει ένα μεγάλο ρόλο. Τρεις ολόκληρους μήνες αρνήθηκα κάθε ομολογία. Ύστερα άρχισα να μιλώ. Γιατί; επειδή στη φυλακή υπέβαλα σε νέα εκτίμηση ολόκληρο το παρελθόν μου. Γιατί όταν κανείς ρωτά: για ποιο λόγο οφείλεις αλήθεια να πεθάνεις; - βλέπει κανείς ξαφνικά μπροστά του ένα τρομοκρατικό, σκοτεινό κενό. Αυτή είναι η απάντηση, όταν κανείς βαδίζει στο θάνατο χωρίς μεταμέλεια... Και όταν λέει: καλά, ας υποθέσουμε ότι δεν είναι ανάγκη να πεθάνω, ας υποθέσουμε ότι μένω ως εκ θαύματος στη ζωή - που είναι το νόημα; Θα είμαι εντελώς απομονωμένος, ένας εχθρός του λαού, θα βρίσκομαι σε μια απάνθρωπη κατάσταση, εντελώς ξεχωριστά απ' τους άλλους, αυτό που κάνει την ουσία της ζωής... Και αμέσως προκύπτει η ίδια απάντηση... Αυτές είναι ίσως οι τελευταίες λέξεις της ζωής μου...Εκ των προτέρων επιτρέπεται να συμπεράνω, ότι ο Τρότσκι και οι άλλοι σύμμαχοι της δικής μου εγκληματικής δράσης όσο και η ΙΙ Διεθνής... θα προσπαθήσουν να μας υπερασπίσουν και ιδιαίτερα εμένα. Απορρίπτω αυτή την υπεράσπιση... περιμένω την απόφαση».
Η απόφαση ανακοινώθηκε το πρωί της 13 Μάρτη 1938. Όλοι οι κατηγορούμενοι κρίθηκαν ένοχοι. Τρεις απ' αυτούς - οι Πλέτνεφ, Μπεσόνοφ και Ρακόφσκι - καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης. Οι υπόλοιποι καταδικάστηκαν σε θάνατο δια τουφεκισμού.
Τρία χρόνια αργότερα, το Καλοκαίρι του 1941 μετά την επίθεση των ναζί στη Σοβιετική Ένωση, ο πρώην αμερικανός πρέσβης Γιόζεφ Ε. Ντάβις έγραφε: «Στη Ρωσία δεν υπάρχει η λεγόμενη «εσωτερική επίθεση», που συνεργάζονταν με τους γερμανούς. Η πορεία του Χίτλερ προς την Πράγα το 1939 βοηθήθηκε με τη στρατιωτική δράση των Οργανώσεων Χενλάϊν. Το ίδιο συνέβηκε και με την απόβαση στη Νορβηγία. Η εικόνα, που προσέφερε η Ρωσία ήταν απαλλαγμένη από τους γερμανούς σουντέντεν του Χενλάϊν, τους σλοβάκους του Τισό, τους βέλγους του Ντεγκρέλ και τους νορβηγούς Κουίσλινγκ...
Μπορεί να διαβάσει κανείς τους λόγους στην ιστορία των λεγόμενων Δικών προδοσίας ή εκκαθαρίσεων του 1937 και του 1938, στις οποίες παραβρέθηκα προσωπικά. Σ'ένα ξανακοίταγμα των υλικών των Δικών και των προσωπικών σημειώσεων μου... βρήκα, ότι οι ολοκληρωμένες ομολογίες και απολογίες των ρώσων «Κουίσλινγκ» είναι κυριολεκτικά όμοιες με τις γνωστές σήμερα σε μας μεθόδους της γερμανικής 5ης φάλαγγας...».
Όλες αυτές οι δίκες, η εκκαθαριστική δράση και η συντριβή, που τότε φαίνονταν τόσο βίαιες και προκάλεσαν αγανάκτηση σ'όλο τον κόσμο, δείχνουν σήμερα καθαρά και φανερά ότι ήταν ένα τμήμα των ισχυρών, αποφασιστικών προσπαθειών της κυβέρνησης του Στάλιν να προστατευθεί όχι μόνο από εξεγέρσεις στο εσωτερικό αλλά και από επιθέσεις από τα έξω. Τα προδοτικά στοιχεία στη χώρα ανακαλύφθηκαν και εξαλείφθηκαν. Όλες οι αμφιβολίες λύθηκαν προς όφελος της κυβέρνησης.
Το 1941 δεν υπήρχε στη Σοβιετική Ένωση κανένας εκπρόσωπος της 5ης φάλαγγας - τους είχαν τουφεκίσει. Οι εκκαθαρίσεις απάλλαξαν και απελευθέρωσαν τη χώρα απ' τους προδότες.
Η 5η φάλαγγα του Άξονα στην ΕΣΣΔ συντρίφτηκε.


[1] Τον Ιούνη του 1943 ο Τρότσκι απελάθηκε από την κυβέρνηση του Λαϊκού Μετώπου από τη Γαλλία. Πήγε στη Νορβηγία και εκεί σ'ένα απόμερο καλά φρουρούμενο σπίτι στα περίχωρα του Όσλο έστησε το τρίτο επιτελείο της εξορίας του. Το νορβηγικό Εργατικό Κόμμα, που είχε αποσχισθεί από την Κομιντέρν και τότε έπαιζε ένα σπουδαίο ρόλο στην πολιτική της Νορβηγίας, διευκόλυνε την είσοδο του στη Νορβηγία. Οι οπαδοί του Τρότσκι στη Νορβηγία επιδίδονταν σε μια έντονη αντισοβιετική προπαγάνδα. Αλλά επίσης εξοργιστική αγκιτάτσια ενάντια στη Σοβιετική Ένωση αποτελούσε και το πρόγραμμα του αντικομουνιστικού «Εθνικού Ενιαίου Κόμματος», που ανήκε στην ακροδεξιά πτέρυγα της νορβηγικής πολιτικής ζωής, που ηγέτης του ήταν ο πρώην υπουργός πολέμου ταγματάρχης Βίντκουν Κούϊσλινγκ.
Ο ταγματάρχης Κούϊσλινγκ ήταν παλαιότερα στρατιωτικός ακόλουθος της Νορβηγίας στο Λένινγκραντ. Το 1922-23 στάλθηκε σε "διπλωματική" αποστολή στην Ουκρανία και ύστερα στην Κριμαία. Παντρεύτηκε μια Ρωσίδα φυγάδα. Όταν η αγγλική κυβέρνηση το 1927 διέκοψε τις διπλωματικές σχέσεις με τη Σοβιετική Ένωση, ο ταγματάρχης Κούϊσλινγκ, που τότε ήταν γραμματέας της Νορβηγικής Πρεσβείας στη Μόσχα, ανέλαβε την εκπροσώπηση των βρετανικών συμφερόντων στη Σοβιετική Ένωση. Σ'αναγνώριση των υπηρεσιών του σ'εκείνη την περίοδο προς το Βρετανικό Βασίλειο ο Κούϊσλινγκ ονομάστηκε αργότερα «Honoray Connander».
Το 1930 η Σοβιετική κυβέρνηση αρνήθηκε την άδεια στον Κούϊσλινγκ να επιστρέψει στη Σοβιετική Ένωση με το αιτιολογικό ότι συμμετείχε σε ανατρεπτικές ενέργειες στο σοβιετικό έδαφος.
Μετά από τον τερματισμό μ'αυτό τον τρόπο της «διπλωματικής» του δραστηριότητας στη Σοβιετική Ένωση, άρχισε να οργανώνει στη Νορβηγία μια ψευτο-ριζοσπαστική ομάδα, η οποία μετά από λίγο τάχθηκε ανοιχτά υπέρ του φασισμού. Μετά από λίγο ο Κούϊσλινγκ μπήκε σαν μυστικός πράκτορας στην υπηρεσία της γερμανικής στρατιωτικής κατασκοπείας, έγινε ο ηγέτης της νορβηγικής πέμπτης φάλαγγας, της οποίας οι πιο σπουδαίοι στυλοβάτες ήταν οι τροτσκιστές.
[2] «Στίρνερ» ήταν ένα από τα πολλά ψευδώνυμα, που είχε ο «Γραμματέας» του Τρότσκι, ο διεθνής κατάσκοπος Καρλ Ράϊχ αλλιώς Γιόχανσον.
[3]   Στα χρόνια 1936- 938 όταν ο Φράνκο διεξήγαγε στην Ισπανία, τον υποστηριζόμενο από τον άξονα αγώνα, ο Andreas Nin ήταν επικεφαλής μιας εξτρεμιστικής αριστερίστικης, φιλοτροτσκιστικής ισπανικής Οργάνωσης, που έφερε το όνομα «Partido Ombrero de Uniflcacion Marxista» ή POUM. Επίσημα η POUM δεν ανήκε στην τέταρτη διεθνή του Τρότσκι. Όμως στις γραμμές της επικρατούσαν οι τροτσκιστές που σε όλα τα σπουδαία ζητήματα όπως για παράδειγμα τη στάση απέναντι στη Σοβιετική Ένωση και το Λαϊκό Μέτωπο, η POUM στέκονταν αυστηρά στην πολιτική που ακολουθούσε ο Τρότσκι.
Την εποχή του πραξικοπήματος του Φράνκου ο φίλος του Τρότσκι Nin ήταν υπουργός Δικαιοσύνης της Καταλωνίας. Παρόλο που σ' όλες τις δηλώσεις του για την υπόθεση του αντιφασισμού συμφωνούσε, κατά τη διάρκεια των αγώνων έκανε διαρκή προπαγάνδα και αγκιτάτσια ενάντια στη Ρεπουμπλικάνικη κυβέρνηση της Ισπανίας. Επειδή τα μέλη της POUM παρουσίαζαν «επαναστατικές» δηλώσεις για τη στάση τους, έγινε αρχικά πιστευτό ότι αυτή η αντιπολίτευση έχει καθαρά «πολιτικό» χαρακτήρα. Όταν όμως η POUM το κρίσιμο καλοκαίρι του έτους 1937 οργάνωσε στη Βαρκελώνη πίσω απ' τις γραμμές των πιστών στην κυβέρνηση στρατευμάτων μια αποτυχημένη εξέγερση και απαίτησε «ενεργητικά μέτρα για την εξάλειψη της κυβέρνησης», τότε έγινε καθαρό ότι ο Nin και οι άλλοι ηγέτες της POUM ήταν στην πραγματικότητα πράκτορες του φασισμού, οι οποίοι σε συνεννόηση με τον Φράνκο έθεταν σε εφαρμογή μια συστηματική σαμποταριστική, κατασκοπευτική και τρομοκρατική καμπάνια ενάντια στην ισπανική κυβέρνηση.
Στις 23 Οκτώβρη 1937 ο αρχηγός της αστυνομίας της Βαρκελώνης αντισυνταγματάρχης Burillo έδωσε στη δημοσιότητα λεπτομέρειες για την αποκαλυφθείσα συνωμοσία της POUM στην Καταλονία. Από τα μυστικά ντοκουμέντα που έπεσαν στα χέρια της αστυνομίας προέκυπτε, ότι τα μέλη της  POUM είχαν επιδοθεί σε μια ευρεία κατασκοπευτική δραστηριότητα υπέρ των φασιστών, παρεμπόδιζαν τον ανεφοδιασμό του ρεπουμπλικανικού στρατού και σαμποτάριζαν στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Μέτωπο. Στην έκθεση του αντισυνταγματάρχη Burillos αναφέρονταν, ότι «προετοιμάζονταν απόπειρες δολοφονίες εναντίον ηγετικών προσωπικοτήτων του Λαϊκού Στρατού»
[4] Ο Rosengolz κατά τη διάρκεια του επεμβατικού πολέμου ανήκεστη ηγεσία του Κόκκινου Στρατού. Μετά τον τερματισμό του πολέμου ορίστηκε αντιπρόσωπος Εμπορικών Υποθέσεων στη σοβιετική Πρεσβεία του Βερολίνου. Ο Τρότσκι αποκατέστησε το 1923 την επαφή μεταξύ Rosengolz και της γερμανικής στρατιωτικής μυστικής υπηρεσίας. Ο Rosengolz έδινε μυστικές πληροφορίες στους γερμανούς για τη σοβιετική αεροπορία, τις οποίες ο Τρότσκι γνώριζε σαν Κομισάριος Πολέμου. Τα χρήματα, τα οποία πλήρωναν οι γερμανοί γι'αυτές τις πληροφορίες χρησιμοποιούνταν για την χρηματοδότηση της παράνομης τροτσκιστικής δουλειάς. Ο Rosengolz δεν εκδηλώνονταν ποτέ ανοιχτά υπέρ της τροτσκιστικής αντιπολίτευσης. Το 1934 ο Bessonow τόυ έφερε ένα γράμμα στο οποίο ο Τρότσκι δήλωνε, ότι τώρα πρέπει να περάσουν από τις προσεκτικές ενέργειες σε «δραστήρια σαμποταριστική δουλειά στον τομέα του Εξωτερικού Εμπορίου». Ο Rosengolz ήταν Κομισάριος Εξωτερικού Εμπορίου στη Σοβιετική Εμπορική Αντιπροσωπεία του Βερολίνου. Πέτυχε για μικρό χρονικό διάστημα να επηρεάσει το Εξωτερικό Εμπόριο της Σοβιετικής Ένωσης προς όφελος των γερμανών και αργότερα των γιαπωνέζων. Αρχές του 1936 ανακλήθηκε στη Μόσχα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: